Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2008

Επιλέξιμες... οι μη επιλέξιμες δαπάνες για τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες

Στις 2 Ιουλίου, μετά την επικοινωνία μας με τον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δ. Παπαδημούλη κατατέθηκε ερώτηση στην Ευρωπαϊκή επιτροπή σχετικά με το επιλέξιμο ή όχι των δαπανών για τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες.

Θέμα: Xρηματοδότηση ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών στην Ελλάδα


Σύμφωνα με τον σύνδεσμο των ελληνικών ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών, καθώς και με απάντηση του αρμόδιου Υπουργού Παιδείας στο ελληνικό Kοινοβούλιο, η χρηματοδότηση των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών δεν περιλαμβάνεται στην Αναπτυξιακή Στρατηγική για την περίοδο 2007-2013 του Επιχειρησιακού Προγράμματος (ΕΠ) «Εκπαίδευση και δια Βίου Μάθηση» και του ΕΠ «Ψηφιακή Σύγκλιση».
Θα επιθυμούσα η Επιτροπή να με ενημερώσει:

Έχει προταθεί από τις ελληνικές αρχές η χρηματοδότηση των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς) 2007 – 2013;
Είναι η συγκεκριμένη δαπάνη επιλέξιμη;
Σε ποια επιχειρησιακά προγράμματα μπορεί να ενταχθεί;
Σήμερα παραλάβαμε από το γραφείο του κύριου Παπαδημούλη την απάντηση της αρμόδιας Επιτρόπου κας Hübner.
Κατόπιν διαπραγματεύσεων με τις ελληνικές αρχές, η Επιτροπή ενέκρινε τον Οκτώβριο του 2007 δέκα ελληνικά επιχειρησιακά προγράμματα τα οποία πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) εντός του εθνικού στρατηγικού πλαισίου αναφοράς 2007-2013. Λόγω της μονοθεματικής ή πολυθεματικής φύσης και των στρατηγικών στόχων κάθε επιχειρησιακού προγράμματος, θα μπορούσε να μελετηθεί η χρηματοδότηση της δαπάνης για ακαδημαϊκές (πανεπιστημιακές) βιβλιοθήκες στο πλαίσιο των έξι από τα δέκα αυτά προγράμματα, συγκεκριμένα στο πλαίσιο των πέντε (πολυθεματικών) περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων για τη Ελλάδα, καθώς και του θεματικού επιχειρησιακού προγράμματος «ψηφιακή σύγκλιση».
Όσον αφορά το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), τα σχέδια αυτά δεν φαίνεται να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των επιχειρησιακών προγραμμάτων 2007-2013.
Από τα έξι επιχειρησιακά προγράμματα ΕΤΠΑ που αναφέρονται παραπάνω, μόνον τα κείμενα πέντε περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων («Αττική», «Θεσσαλία - Στερεά Ελλάδα - Ήπειρος», «Κρήτη - Νήσοι του Αιγαίου», «Δυτική Ελλάδα - Πελοπόννησος - Ιόνιοι Nήσοι», «Μακεδονία - Θράκη)» αναφέρονται ρητώς στη χρηματοδότηση εκπαιδευτικών δομών και εξοπλισμού. Τα κείμενα των εν λόγω επιχειρησιακών προγραμμάτων αναφέρονται επίσης σε κτιριακές υποδομές για εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά δεν περιέχουν ειδική μνεία για ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες.
Οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες αντιπροσωπεύουν όχι μία αλλά τουλάχιστον τρεις κατηγορίες δαπανών, οι οποίες δεν είναι όλες επιλέξιμες από οιοδήποτε Διαρθρωτικό Ταμείο. Αυτές οι τρεις κατηγορίες αυτές είναι: α) οικοδομικές κατασκευές, οι οποίες είναι κατά κανόνα επιλέξιμες προς χρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ∙ β) πάγιος εξοπλισμός (π.χ. εξοπλισμός ΤΠΕ, εργαστηριακός και λοιπός τεχνολογικός εξοπλισμός, έπιπλα), ο οποίος είναι κατά κανόνα επιλέξιμος προς χρηματοδότηση από το ΕΤΠΑ∙ και γ) βιβλία και συνδρομές σε επιστημονικές εκδόσεις που χρηματοδοτούνται υπό ορισμένες προϋποθέσεις από το ΕΚΤ.
Τα πέντε ελληνικά περιφερειακά συγχρηματοδοτούμενα από το ΕΤΠΑ επιχειρησιακά προγράμματα που αναφέρονται παραπάνω επιτρέπουν κατά κανόνα τη χρηματοδότηση του κόστους κατασκευής κτιρίων και εξοπλισμού βιβλιοθηκών. Εντούτοις τα ίδια προγράμματα καθορίζουν σαφώς προτεραιότητες σε ορισμένους τομείς προς χρηματοδότηση όσον αφορά τις εκπαιδευτικές υποδομές και τον εξοπλισμό.
Όσον αφορά τις κτιριακές υποδομές, οι συγκεκριμένοι τομείς προτεραιότητας είναι «κτιριακές υποδομές για την προσχολική εκπαίδευση, κτιριακές υποδομές για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με προτεραιότητα στα σχολεία με δύο βάρδιες∙ για την τριτοβάθμια εκπαίδευση∙ παρεμβάσεις βελτίωσης των εγκαταστάσεων σε όλα τα επίπεδα του εκπαιδευτικού συστήματος με προτεραιότητα στους τομείς των φυσικών και των τεχνολογικών επιστημών∙ παρεμβάσεις βελτίωσης στις υποδομές για αρχική επαγγελματική κατάρτιση και δια βίου μάθηση, έτσι ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες για εργαστήρια και εγκαταστάσεις έρευνας και καινοτομίας, καθώς και για συστήματα δικτύωσης και επικοινωνίας.»
Όσον αφορά τον εξοπλισμό, τα πέντε περιφερειακά επιχειρησιακά προγράμματα προβλέπουν τη χρηματοδότηση για την «εγκατάσταση σύγχρονου ή την αναβάθμιση ήδη υφισταμένου εργαστηρίου και τεχνολογικού εξοπλισμού (ιδιαίτερα ΤΠΕ) για όλα τα επίπεδα του εκπαιδευτικού συστήματος, για την αρχική επαγγελματική κατάρτιση και τη δια βίου μάθηση, με προτεραιότητα για τα ολοήμερα σχολεία, τα επαγγελματικά λύκεια και άλλες επαγγελματικές σχολές, καθώς και για τις εγκαταστάσεις έρευνας και καινοτομίας.»
Εντούτοις, λόγω των περιορισμένων πόρων του εθνικού στρατηγικού πλαισίου αναφοράς (NSRF) και λόγω του ότι τα Διαρθρωτικά Ταμεία γενικά χρηματοδοτούν σχέδια που μπορούν να είναι πλήρως λειτουργικά μετά την ολοκλήρωσή τους, η χρηματοδότηση των πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών μπορεί να υλοποιηθεί μόνον εντός των ορίων και προϋποθέσεων που τίθενται από τις προτεραιότητες των επιχειρησιακών προγραμμάτων που περιγράφονται παραπάνω.
Οπωσδήποτε, η Επιτροπή επιθυμεί να υπενθυμίσει ότι, σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, τα κράτη μέλη φέρουν την κύρια ευθύνη της εφαρμογής και του ελέγχου των παρεμβάσεων που συγχρηματοδοτούνται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 70 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006, της 11ης Ιουλίου 2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής, τα κράτη μέλη και όχι η Επιτροπή είναι υπεύθυνα για τη διαχείριση και τον έλεγχο των επιχειρησιακών προγραμμάτων, καθώς και για την επιλογή και το σχεδιασμό συγκεκριμένων σχεδίων σ’ αυτά τα επιχειρησιακά προγράμματα. Επομένως η Επιτροπή δεν υπεισέρχεται την επιλογή των σχεδίων και στην καθημερινή παρακολούθηση της εφαρμογής τους. Εντούτοις, η Επιτροπή θα παρακολουθεί κατά πόσον οι αρχές των κρατών μελών τηρούν κατά τη γενική εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει ως προς αυτά και προάγουν τους στρατηγικούς και ειδικούς στόχους των εν λόγω προγραμμάτων.
Για το θέμα μας εστάλη και δελτίο τύπου από το Γραφείο του κου Παπαδημούλη.
Το δελτίο τύπου έχει ως εξής:
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Κομισιόν: Εφικτή η χρηματοδότηση ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών από το ΕΣΠΑ 2007- 2013 εφόσον ζητηθεί από τις ελληνικές αρχές
Σε κανένα από τα επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ δεν υπάρχει ειδική μνεία για ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες

Απάντηση της Επιτρόπου Χούμπνερ στον Δημήτρη Παπαδημούλη

Θετική ως προς την δυνατότητα κοινοτικής συγχρηματοδότησης για κατασκευή και λειτουργία ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών από το ΕΣΠΑ 2007-2013 εφόσον κάτι τέτοιο ζητηθεί από τις ελληνικές αρχές εμφανίζεται η αρμόδια Επίτροπος κ. Ντανούτα Χούμπνερ απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΝ Δημήτρη Παπαδημούλη. Ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΝ, με την ερώτησή του, ζητούσε να πληροφορηθεί εάν οι δαπάνες για την δημιουργία ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών είναι επιλέξιμες στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ καθώς και εάν υπάρχει σχετική ελληνική πρόταση.

Στην απάντηση της η Επίτροπος Χούμπνερ αναφέρει ότι "η χρηματοδότηση της δαπάνης για πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες θα μπορούσε να ενταχθεί τόσο στα περιφερειακά επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ όσο και στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ψηφιακή Σύγκλιση»". Σύμφωνα όμως με την Επίτροπο, η Ελλάδα μέχρι στιγμής δεν έχει συμπεριλάβει σε κανένα από τα παραπάνω επιχειρησιακά προγράμματα, συγκεκριμένη πρόβλεψη για κατασκευή πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών. Πιο συγκεκριμένα, από τα έξι επιχειρησιακά προγράμματα που αναφέρονται παραπάνω, μόνον τα κείμενα πέντε περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων («Αττική», «Θεσσαλία - Στερεά Ελλάδα - Ήπειρος», «Κρήτη - Νήσοι του Αιγαίου», «Δυτική Ελλάδα - Πελοπόννησος - Ιόνιοι Nήσοι», «Μακεδονία - Θράκη) αναφέρονται ρητώς στη χρηματοδότηση εκπαιδευτικών δομών και εξοπλισμού. Τα κείμενα των εν λόγω επιχειρησιακών προγραμμάτων αναφέρονται επίσης σε κτιριακές υποδομές για εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά δεν περιέχουν ειδική μνεία για ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες.
Η απουσία ειδική αναφοράς για κατασκευή πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών, οφείλεται σύμφωνα με την Κομισιόν στις διαφορετικές προτεραιότητες που έχουν θέσει οι ελληνικές αρχές σχετικά με την κατασκευή εκπαιδευτικών δομών και τον εξοπλισμό. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στις εκπαιδευτικές δομές, οι τομείς προτεραιότητας που έχουν τεθεί στο ΕΣΠΑ 2007-2013 είναι «κτιριακές υποδομές για την προσχολική εκπαίδευση, κτιριακές υποδομές για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με προτεραιότητα στα σχολεία με δύο βάρδιες· για την τριτοβάθμια εκπαίδευση· παρεμβάσεις βελτίωσης των εγκαταστάσεων σε όλα τα επίπεδα του εκπαιδευτικού συστήματος με προτεραιότητα στους τομείς των φυσικών και των τεχνολογικών επιστημών· παρεμβάσεις βελτίωσης στις υποδομές για αρχική επαγγελματική κατάρτιση και δια βίου μάθηση, έτσι ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες για εργαστήρια και εγκαταστάσεις έρευνας και καινοτομίας, καθώς και για συστήματα δικτύωσης και επικοινωνίας». Όσον αφορά τον εξοπλισμό, οι προτεραιότητες εστιάζονται σε «εγκατάσταση σύγχρονου ή την αναβάθμιση ήδη υφισταμένου εργαστηρίου και τεχνολογικού εξοπλισμού (ιδιαίτερα ΤΠΕ) για όλα τα επίπεδα του εκπαιδευτικού συστήματος, για την αρχική επαγγελματική κατάρτιση και τη δια βίου μάθηση, με προτεραιότητα για τα ολοήμερα σχολεία, τα επαγγελματικά λύκεια και άλλες επαγγελματικές σχολές, καθώς και για τις εγκαταστάσεις έρευνας και καινοτομίας».

Καταλήγοντας, η Επίτροπος Χούμπνερ επισημαίνει ότι «τα κράτη μέλη και όχι η Επιτροπή είναι υπεύθυνα για τη διαχείριση και τον έλεγχο των επιχειρησιακών προγραμμάτων, καθώς και για την επιλογή και το σχεδιασμό συγκεκριμένων σχεδίων σ’ αυτά τα επιχειρησιακά προγράμματα» και επομένως η χρηματοδότηση πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών μπορεί να πραγματοποιηθεί εφόσον ζητηθεί από τις ελληνικές αρχές και ενταχθεί στις προτεραιότητες των σχετικών επιχειρησιακών προγραμμάτων.

Αναφερόμενος στο ζήτημα ο Δ. Παπαδημούλης δήλωσε:

«Ο κ. Στυλιανίδης αντί να κραδαίνει διαρκώς πότε το δίλημμα "Καραμανλής ή χάος", πότε τον "κίνδυνο Τσίπρα", καλύτερα να ασχοληθεί περισσότερο με τα θέματα της Εκπαίδευσης. Αντί να προωθεί τη διαρκή υποβάθμιση των δημόσιων πανεπιστημίων, οφείλει να αξιοποιήσει άμεσα και αποτελεσματικά τα κοινοτικά κονδύλια, προκειμένου τα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας να αποκτήσουν σοβαρές πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες».

08.10.2008 Το Γραφείο Τύπου
Αφήνουμε σε εσάς τα συμπεράσματα, αλλά το σχόλιο γεννήθηκε:
Κάποιοι δεν μας είπαν όλη την αλήθεια...

1 σχόλιο:

Γιώργος Ζάχος είπε...

Οι απαντήσεις που δόθηκαν ήταν σε μεγάλο βαθμό αυτονόητες και αναμενόμενες. Μόνο οι αφελείς θα μπορούσαν να πιστέψουν ότι η Ε.Ε. αποφάσισε ότι είναι επιλέξιμη η χρηματοδότηση όλων των άλλων δομών των ΑΕΙ και ΤΕΙ εκτός των Βιβλιοθηκών.

Όταν το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΥΠΕΠΘ στο ΕΣΠΑ

http://www.espa.gr/media/documents/6_EP_EKPAIDEYSH_KAI_DIA_BIOY_MATHISH.pdf

αναφέρει τρεις φορές τη λέξη Βιβλιοθήκη, χωρίς καμιά αναφορά στους στόχους του προγράμματος, τι θα μπορούσε να περιμένει κανείς; Το ενδιαφέρον είναι ότι η Δράση των Βιβλιοθηκών είναι από τις λίγες που έδωσαν και μπορούν να δώσουν χειροπιαστά θετικά αποτελέσματα και το ΥΠΕΠΘ αντί να τις στηρίξει δίνει προτεραιότητα σε άλλες που, σε πολλές περιπτώσεις πήγαν και πολύ φοβούμαι ότι θα πάνε και στο ΕΣΠΑ «άπατες».