Οι προσωπικές ιστορίες με τη γλαφυρότητά τους αποδίδουν όσα δεν μπορούν να περιγράψουν οι ανακοινώσεις, οι ερωτήσεις, οι κινητοποιήσεις. Η συνάδελφος Έλενα Πρεντάκη αφηγείται μία τέτοια στα
Χανιώτικα Νέα της 27ης Ιουνίου. Ας την διαβάσουμε:
Τέτοιες ημέρες ήταν, όταν πριν 13 χρόνια (!!!) γιόρταζα με τους γονείς μου την εισαγωγή μου στο Πανεπιστήμιο. Εδώ, βέβαια, πρέπει να σημειώσω ότι οι χαρές, τα γλέντια και οι τούρτες αφορούσαν την εισαγωγή μου στην Αγγλική Φιλολογία. Όταν, τελικά, αναρτήθηκαν τα ονόματα με τους εισακτέους συνειδητοποιήσαμε ότι λόγω «στιγμιαίου λάθους» στο μηχανογραφικό είχα σημειώσει λίγο παρακάτω, δηλ. «Τμήμα Αρχειονομίας - Βιβλιοθηκονομίας Ιονίου Πανεπιστημίου».
Μπαμπά τι σημαίνει Αρχειονομία;
Πάνε τα γλέντια, πάνε οι χαρές, ευτυχώς μας έμειναν οι τούρτες…
Γράφτηκα στη σχολή παρόλα αυτά και έμαθα -αν μη τι άλλο- τι σημαίνει Αρχειονομία.Να σας εξηγήσω κι εσάς: σημαίνει ότι μετά από μελέτη αντιστοίχων μαθημάτων αποκτάς ένα πτυχίο το οποίο τυπικά σου δίνει το δικαίωμα να εργαστείς σε Μουσεία (αλλά δεν αφήνουν οι αρχαιολόγοι), σε βιβλιοθήκες (αλλά δεν αφήνουν οι φιλόλογοι) και σε Αρχεία (π.χ. Γενικά Αρχεία του Κράτους, αλλά εκεί δεν θες εσύ να πας…).
Εκείνο το «στιγμιαίο λάθος» φάνηκε προς στιγμή να λειτουργεί υπέρ μου. Μου έδωσε την ευκαιρία να πάω στο εξωτερικό για μεταπτυχιακές σπουδές και άμα τη επιστροφή μου να εργαστώ άμεσα (με σύμβαση, εννοείται) σε ακαδημαϊκή Βιβλιοθήκη (Πολυτεχνείο Κρήτης). Όχι κι άσχημα για αρχή, έτσι δεν είναι;Σημειωτέον, ότι η εποχή εκείνη, 2000 κι έπειτα, ήταν περίοδος έντονης δραστηριότητας και εξέλιξης στον χώρο των βιβλιοθηκών. Η Ευρώπη χρηματοδοτούσε τόσο τη δημιουργία σχολικών βιβλιοθηκών όσο και την αναβάθμιση των ακαδημαϊκών (πανεπιστημιακών). Και φτάνουμε στο 2009.
Η μαμά Ευρώπη αποφασίζει ότι αρκετά χρηματοδότησε το μικρό της το παιδί. Με δικά της χρήματα οι ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες μεταφέρθηκαν σε νέα σύγχρονα κτήρια, επανδρώθηκαν με προσωπικό (συμβασιούχους βεβαίως, βεβαίως), εμπλουτίστηκαν με χιλιάδες νέους τόμους επιστημονικών βιβλίων, απέκτησαν τον πιο εξελιγμένο τεχνολογικό εξοπλισμό, ανέπτυξαν υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας (ηλεκτρονικά περιοδικά και βιβλία, ψηφιακές συλλογές, ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων, ακαδημαϊκά καταθετήρια, υπηρεσίες δια-δανεισμού, προγράμματα εκπαίδευσης…). Είναι τώρα ο καιρός η Ελλάδα να αναλάβει το κόστος συνέχισης όλων αυτών και να τα εξελίξει.
Ως γνωστόν, όμως, στην Ελλάδα δεν ενηλικιωνόμαστε πριν τα 50. Οι γονείς μας χρηματοδοτούν για να σπουδάσουμε, να «ανοίξουμε δική μας δουλειά», να χτίσουμε σπίτι, να παντρευτούμε… και όταν επιτέλους το κάνουμε, όχι μόνο δεν απαλλάσσονται καθηκόντων αλλά αναλαμβάνουν και τα δικά μας τα παιδιά.
Ως γνήσιος εκπρόσωπος αυτής της κουλτούρας, το ελληνικό κράτος εδώ κι έναν χρόνο αρνείται να αναλάβει το κόστος όλων αυτών που δημιούργησε με την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Κατά συνέπεια, οι συμβασιούχοι (συμπεριλαμβανομένης εμού) απολύονται, τα κτήρια κλείνουν καθώς δεν μπορούν να λειτουργήσουν με τους ελάχιστους μόνιμους υπαλλήλους, ο εξοπλισμός δεν συντηρείται και η πρόσβαση σε ηλεκτρονικό υλικό σταδιακά διακόπτεται (ήδη η πρόσβαση σε 9.000 τίτλους ηλεκτρονικών περιοδικών απειλείται). Για ποια αναβάθμιση της παιδείας συζητάμε και ποιο εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος; Υπάρχει έρευνα χωρίς βιβλιοθήκες;
Η ανώτερη εκπαίδευση των παιδιών θα εξακολουθήσει να βασίζεται στο ένα μοναδικό σύγγραμμα του διδάσκοντος; Αυτό που αναδεικνύεται ως μείζον ζήτημα στον διάλογο για την παιδεία είναι ο τρόπος εισαγωγής στα ακαδημαϊκά ιδρύματα. Για το επίπεδο σπουδών που παρέχεται μέσα σε αυτά κανείς δεν ενδιαφέρεται;Στις σχολικές βιβλιοθήκες τα πράγματα είναι ακόμα πιο θλιβερά.Αφού για τα πρώτα 2 χρόνια (που πλήρωνε η μαμά Ευρώπη) προσέλαβαν βιβλιοθηκονόμους να στήσουν τις σχολικές βιβλιοθήκες εκ του μηδενός (προσκτήση υλικού, καταλογογράφηση, θεματική περιγραφή και ταξινόμηση), στη συνέχεια τους απέλυσαν και ανέθεσαν στους δασκάλους και τους καθηγητές τη λειτουργία αυτών. Αυτός ήταν ο τρόπος που επινόησε το υπουργείο παιδείας (τότε και τώρα) για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα απορρόφησης των εκπαιδευτικών. Με τον τρόπο αυτό οι σχολικές βιβλιοθήκες μετατράπηκαν από χώρους δημιουργικής απασχόλησης και μελέτης, σε εναλλακτική βολική λύση για τους εκπαιδευτικούς που θέλουν να αποφύγουν τη διδασκαλία και σε λύση ανάγκης για όσους πρέπει να συμπληρώσουν τις απαιτούμενες ώρες εργασίας. Χωρίς να γενικεύω, διότι υπάρχουν και φωτεινά παραδείγματα, η πρώτη κατηγορία καταδικάζει τις βιβλιοθήκες σε μαρασμό, ενώ η δεύτερη, ακόμα κι αν έχει καλές προθέσεις εκ των πραγμάτων δεν αφιερώνει τον απαιτούμενο χρόνο στη λειτουργία της βιβλιοθήκης.Και όλα αυτά, τη στιγμή που υπάρχει ο νόμος 2986/2002 περί οργάνωσης των υπηρεσιών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης όπου στο άρθρο 11 προβλέπεται η πρόσληψη 100 βιβλιοθηκονόμων (50 ΠΕ & 50 ΤΕ) για τη λειτουργία των σχολικών βιβλιοθηκών.
Στο σημείο αυτό θα ήταν εύκολο –και για κάποιους ίσως ευκταίο- να υποθέσουμε ότι ο αντίπαλος του βιβλιοθηκονόμου είναι ο εκπαιδευτικός. Μη παρασύρεστε όμως. Το εκπαιδευτικό σύστημα έχει ανάγκη και τις δύο ειδικότητες και μάλιστα σε συνεργασία. Άλλες ανάγκες εξυπηρετεί ο εκπαιδευτικός και άλλες ο βιβλιοθηκονόμος. Αυτονόητο θα μου πείτε… μόνο το υπουργείο έχει (εδώ και χρόνια) μια σύγχυση.Εγώ λοιπόν στα 17 μου έκανα ένα λάθος που όρισε τη μετέπειτα επαγγελματική μου πορεία. Δικό μου το λάθος, δική μου και η πορεία.
Τα λάθη αυτά της πολιτείας, που επαναλαμβάνονται χρόνια, γιατί να ορίζουν το μέλλον μιας γενιάς ερήμην της; (Και αναφέρομαι τόσο στη δική μου γενιά βιβλιοθηκονόμων που μετά από 6-7 χρόνια εργασίας απολύονται όσο και στη νέα γενιά φοιτητών γενικότερα που με τόσο κόπο εισέρχεται σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που αποσυντίθεται).Και μιας και πλησιάζει η ώρα του μηχανογραφικού, καλή επιτυχία στους υποψήφιους και προσοχή στα στιγμιαία λάθη!* Αρχειονόμος – Βιβλιοθηκονόμος
